İnce Mehmet Olmak

Yaşar Kemal'in  İnce Mehmet romanını okuduğum ve etkisinde kaldığım ilk romanlardan biridir. Çocukluğumda okuduğum bu romandan etkilenmiştim ama ders çıkarayım diye de hiç düşünememiştim. Şimdi olgunlaştığım bu yaşlarda biraz da hayat tecrübeleri her şeyi sorgulama noktasına getirince sorgulamakta yarar var dedim.

Ne yapmış İnce Mehmet… Ağaların ülkeyi sömürdüğü, yiyecek ekmek bulmanın zor olduğu, savaştan çıkmış bir ülkede ağaların köylü halka yaptıkları zalimliklere karşı çıkmış. Cumhuriyetin ilk yıllarında Adana’da geçiyor olaylar. İnce Mehmet, Abdi Ağa’nın tarlasında boğaz tokluğuna çalışmaktan bıkmıştır. Kasabaya gider, oradaki yaşantı gözünü açar. Sevdiği kız Hatçe’yi alıp kaçar. Hatçe, Abdi Ağa’nın yeğeni ile nişanlı olduğu için ağa peşlerine adam salar, jandarmaya ihbar eder.  Jandarma İnce Mehmed’i kıstırır. Çatışma çıkar. Çatışmada Hatçe vurulur, ölür. Mehmet yaralı kaçar ve köye gelip Abdi Ağa’yı öldürür. Dağlara kaçar. Dağlarda yiyecek, içecek bulamayınca yorgun argın, perişan başka bir köye gizlenir. Bu köyde de Ali Safa diye zalim ağa köylüyü inim inim inletmektedir. Mecbur kendi köyüne döner. Abdi Ağa’nın yerine Kardeşi Hamza Ağa geçmiştir. Hamza Ağa daha zalimdir. Köylü yiyecek buğday bulamadığı için çocuklar ve yaşlılar açlıktan ölmektedir. Köylü Abdi Ağayı arar olmuş, İnce Mehmet’ten nefret etmektedir. İnce Mehmet Ali Safa‘yı ve Hamza Ağa’yı da öldürür. Ancak Mahmut Ağalar, Murteza Ağalar gelir. Mahmut Ağa’yı da Murteza Ağa’yı da öldürür. Ağalar öldürmekle bitmez. Mehmet ezilmiş köylü için yaptığı savaşta karşısında yine köylüyü bulur.  Çünkü köylü cahil bırakılmış kandırılmıştır. Abdi ölür, Hamza gelir, Hamza ölür, Murteza gelir. Ezilen, ezen durumu değişmez. Birini öldürmenin bu sebeple faydasız olduğunu görür İnce Mehmet…

Ağalık sistemi bitti mi günümüzde? Ezen bitti mi, ezilen bitti mi?  Ağalık sistemi patronluk sistemine dönmüş, patronlar çalıştırdıkları işçileri sömürmekte ve hakkını tam vermemekte midir? Çalışan işçi kesimi ezilmekte, insan gibi yaşama şartlarından uzak mıdır? Cahil bırakılmış mıdır? Hakkını alabilmekte midir? Hakkını savunmak için kurulmuş olan sendikalar işçinin emeğinin hakkını savunabilmekte midir?  Değişen şartlarda, bilim çağında artık köylünün üretimden hak ettiği payı aldığı konusuna ne dersiniz? Kıymetli okurlar ne dersiniz? İnce Mehmet’in yerinde olsaydınız ne yapardınız. Yorumlarınızı bekliyorum. 

Türk edebiyatının gelmiş geçmiş en iyi 100 romanı arasında birinci seçilmiş, 40’tan fazla dile çevrilmiş ve 1984 yılında Peter USTİNOV filme çekilmiş Yaşar Kemal’in bu romanını okumanızı kesinlikle tavsiye ederim.